Usuwanie kamienia nazębnego – jak przebiega i kiedy się na nie zdecydować?

Aby mieć zdrowe, piękne zęby, musimy nie tylko dbać o higienę jamy ustnej, ale także regularnie odwiedzać stomatologa. Wizyty profilaktyczne, na których wykonywany jest przegląd stanu zdrowia uzębienia, dziąseł i błony śluzowej jamy ustnej, powinien odbywać się nie rzadziej niż 2 razy w roku. Regularne wizyty w gabinecie dentystycznym pozwalają uniknąć poważnych problemów, które powodują próchnica zębów i choroby dziąseł oraz choroby przyzębia.

Prawidłowa higiena jamy ustnej powinna uwzględniać czyszczenie zębów co najmniej 2 razy dziennie (rano i wieczorem), korzystanie z dopasowanej do wieku pasty do zębów, codzienne nitkowanie zębów oraz stosowanie płynu do płukania jamy ustnej. Płyn do płukania jamy ustnej pomaga usunąć pozostałe po szczotkowaniu bakterie i resztki pokarmów, które znajdują się w trudno dostępnych miejscach. Tworzą one złogi nazębne, czyli m.in. płytkę nazębną i kamień nazębny. Objawy, które mogą wskazywać, że trzeba usunąć kamień nazębny to m.in. nieprzyjemny zapach z ust i krwawienie dziąseł.

Jak dbać o zęby, aby ograniczyć odkładanie się złogów nazębnych?

Na zdrowie zębów i dziąseł wpływ ma nie tylko przestrzeganie zasad higieny, ale także korzystanie z odpowiednich środków do pielęgnacji jamy ustnej oraz właściwa technika szczotkowania zębów. Nie każda szczoteczka i pasta do zębów równie skutecznie czyszczą zęby. Korzystanie ze szczoteczki manualnej często powoduje, że przestrzenie międzyzębowe nie są odpowiednio oczyszczone z resztek jedzenia oraz płytki nazębnej, co sprzyja rozwojowi próchnicy oraz stanów zapalnych dziąseł i przyzębia. Obecnie stomatolodzy polecają szczoteczki soniczne oraz szczoteczki elektryczne, które delikatnie i skutecznie usuwają płytkę nazębną w miejscach trudno dostępnych.

Dokładne czyszczenie zębów, nitkowanie i odpowiednio dobrany płyn do płukania jamy ustnej pozwalają ograniczyć odkładanie się płytki nazębnej i kamienia nazębnego. Trzeba jednak wiedzieć, że stan zdrowia zębów nie zależy jedynie od wykonywanych systematycznie zabiegów higienicznych, ale także uwarunkowań genetycznych, stosowanej diety i innych czynników. Osoby ze skłonnością do próchnicy i chorób dziąseł powinny odwiedzać stomatologa częściej. Należy pamiętać, że stan zdrowia zębów przekłada się na ogólny stan zdrowia organizmu. Próchnica, stany zapalne, ropnie i inne problemy stomatologiczne mogą stać się przyczyną m.in. zakażenia organizmu chorobotwórczymi bakteriami. Skutkiem nieleczonej próchnicy może być np. stan zapalny mózgu lub mięśnia sercowego.

Aby zminimalizować ryzyko związane ze schorzeniami stomatologicznymi, metodę szczotkowania powinna dobrać higienistka stomatologiczna. Wielu pacjentów w nieprawidłowy sposób szczotkuje zęby, co sprawia, że pojawiają się dodatkowe problemy np. podrażnienie dziąseł. Nieprawidłowa technika szczotkowania może także doprowadzić do resekcji dziąseł (odsłonięcie szyjek zębowych).

Usuwanie kamienia nazębnego w warunkach domowych

Domowe sposoby na usunięcie kamienia nazębnego okazują się mało efektywne. Choć pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej mają skutecznie usuwać płytkę nazębną, ograniczając powstawanie kamienia, to nie pozwalają uniknąć profesjonalnego zabiegu usuwania kamienia w gabinecie stomatologicznym. Co więcej, domowe sposoby na płytkę nazębną i kamień nazębny mogą powodować podrażnienia oraz uszkadzać strukturę szkliwa, zwiększając podatność zębów na próchnicę. Zanim zaczniemy usuwać kamień nazębny lub wybielać zęby domowymi sposobami, warto skonsultować się ze stomatologiem. Soda oczyszczona, ocet jabłkowy i węgiel aktywny, choć usuwają przebarwienia z kawy, herbaty, nikotyny i czerwonego wina, to mogą szkodzić zębom i dziąsłom, przyczyniając się do powstawania poważnych problemów stomatologicznych. Jeżeli chcemy usunąć powierzchniowe przebarwienia szkliwa zębowego oraz płytkę nazębną, poprawiając higienę jamy ustnej, to warto zdecydować się na profesjonalne piaskowanie zębów.

Rodzaje złogów nazębnych

Złogi nazębne dzielimy na dwie grupy:

• złogi miękkie – osłonka nazębna, płytka nazębna naddziąsłowa i poddziąsłowa, biały nalot, resztki pokarmowe, przebarwienia, czarny osad,
• złogi twarde – kamień nazębny poddziąsłowy i nadziąsłowy.

Płytkę nazębną tworzą ulegające mineralizacji mikroorganizmy, które wywołują schorzenia w obrębie szkliwa i zębiny m.in. powodują rozwój próchnicy i stanów zapalnych dziąseł. Aby usunąć miękkie złogi nazębne, niezbędne jest dokładne i systematyczne szczotkowanie zębów. Kamień nazębny w ponad 80% tworzą związki mineralne, co sprawia, że trudno go usunąć, szczotkując zęby. Usuwanie kamienia nazębnego przeprowadza stomatolog. W celu usunięcia kamienia nazębnego przeprowadzany jest zabieg zwany skalingiem.

Rodzaje skalingu

Wyróżniamy dwa rodzaje skalingu:

• skaling naddziąsłowy – podczas zabiegu usuwany jest kamień nazębny z powierzchni korony zębowej oraz przestrzeni międzyzębowych,
• skaling poddziąsłowy – podczas zabiegu usuwany jest kamień nazębny, który odłożył się pod powierzchnią dziąseł.

Skaling można wykonać za pomocą narzędzi ręcznych oraz mechanicznych. Scaling mechaniczny to inaczej skaling ultradźwiękowy. Usuwanie kamienia nazębnego ultradźwiękami stało się w ostatnich latach bardzo popularne. Możliwe jest również usuwanie kamienia nazębnego za pomocą lasera – skaling laserowy. Metoda laserowa zyskuje na popularności, zapewniając doskonałe efekty i brak dyskomfortu pacjentów.
Uzupełnieniem skalingu jest piaskowanie, polerowanie i fluoryzacja zębów.

Metodę usuwania kamienia nazębnego dobiera stomatolog po zapoznaniu się z ogólnym stanem zdrowia pacjenta. Aby ograniczyć ryzyko związane z rozwojem bakteriemii, należy zadbać o osłonę antybiotykową.

Ile kosztuje usuwanie kamienia nazębnego?

Średnio jeden zabieg skalingu kosztuje około 150-200 zł. Metoda laserowa jest nieco droższa – koszt zabiegu to około 300-350 zł. Cena skalingu może się różnić w zależności od kliniki.

Warto pamiętać, że regularne usuwanie kamienia nazębnego pozwala uniknąć problemów zdrowotnych i wysokich kosztów leczenia zębów. Dzięki systematycznemu usuwaniu kamienia nazębnego ograniczamy ryzyko związane z próchnicą, a także nadmiernym rozwojem bakterii, które wywołują zapalenie dziąseł oraz prowadzącą do przedwczesnej utraty zębów paradontozę.

Źródła:

• P. Mintzberg-Wachowicz, Złogi nazębne, ASYSTA DENTYSTYCZNA, 4/2018, s. 27-30
• M. Jóżwik, Z. Kopański, Choroby przyzębia, Journal of Clinical Healthcare, 1/2014, s. 30-47
• A Kopeć, I. Brukwicka, B. Błaszczak, Z. Kopański, J. Rowiński, J. Strychar, Profilaktyka domowa i specjalistyczna jamy ustnej, Journal of Clinical Healthcare, 1/2017, s. 10-14